Azərbaycanda logistika xidmətləri son illərdə sürətlə inkişaf edir və ölkəmiz regionda mühüm logistika mərkəzinə çevrilməkdədir. Bu sahədə uğurlu fəaliyyət göstərmək üçün sənədlərin düzgün və operativ tərtibatı böyük əhəmiyyət kəsb edir. Sənədlərin lazımi qaydada hazırlanması isə vaxt və maliyyə itkilərinin qarşısını alır, həmçinin əməliyyatların daha sürətli və səmərəli həyata keçirilməsinə imkan yaradır. Bu məqalədə Azərbaycanda logistika xidmətləri sahəsində sənədlərin tərtibatı barədə ətraflı məlumat verəcəyik.
Sənədlərin Tərtibatının Əsas Addımları
- Məhsulun Qəbulu və Göndərilməsi
Məhsulun qəbulu və göndərilməsi mərhələsində düzgün sənədləşmə prosesi aşağıdakı addımlardan ibarətdir:
- Məhsulun Qəbulu Aktı. Məhsulun qəbul edildiyini təsdiqləyən sənəd.
- Yük Manifesti. Göndərilən yükün detallarını və miqdarını əks etdirən sənəd.
- Gömrük Bəyannaməsi. Məhsulun idxal və ixrac üçün gömrükdə bəyan edilməsini təmin edən sənəd.
- Nəqliyyat Sənədləri
Nəqliyyat sənədləri yükün daşınması zamanı istifadə olunan əsas sənədlərdir:
- Konosament (Bill of Lading). Yükün daşınması üçün gəmi şirkəti tərəfindən verilən sənəd.
- CMR (Convention Marchandise Routier). Yükün avtomobil nəqliyyatı ilə daşınması zamanı istifadə olunan beynəlxalq sənəd.
- Hava Nəqliyyatı Sənədləri. Hava yolu ilə daşınan yüklər üçün aviaşirkətlər tərəfindən verilən sənədlər (AWB – Air Waybill).
- Sığorta Sənədləri
Yüklərin daşınması zamanı yaranan risklərin qarşısını almaq üçün sığorta sənədləri tərtib edilir:
- Sığorta Polisi. Yükün sığortalandığını və risklərin qarşılandığını təsdiqləyən sənəd.
- Zərər Aktı. Yükdə yaranan hər hansı zərər və ya itki barədə məlumat verən sənəd.
Sənədlərin Tərtibatı Prosesi
- İstifadə Edilən Texnologiyalar
Azərbaycanda logistika xidmətlərinin sənədləşdirilməsi prosesində istifadə edilən müasir texnologiyalar sənədlərin elektron qaydada tərtib olunmasına və idarə edilməsinə imkan verir:
- ERP Sistemləri (Enterprise Resource Planning). Müəssisələrin resurslarını effektiv idarə etməyə imkan verən proqram təminatı.
- E-Gömrük Sistemləri. Gömrük bəyannamələrinin və digər sənədlərin elektron qaydada təqdim edilməsi.
- Peşəkar Məsləhətçilər və Xidmətlər
Logistika sahəsində fəaliyyət göstərən peşəkar məsləhətçilər və şirkətlər sənədlərin düzgün və vaxtında tərtib olunmasında mühüm rol oynayır:
- Logistika Şirkətləri. Yük daşımaları, gömrük rəsmiləşdirilməsi və digər logistika xidmətləri göstərən şirkətlər.
- Gömrük Brokerləri. Gömrük sənədlərinin tərtibatı və gömrük rəsmiləşdirilməsi prosesində ixtisaslaşmış mütəxəssislər.
Azərbaycanda Logistika Xidmətlərinin Üstünlükləri
Azərbaycanda logistika xidmətlərinin inkişafı və sənədləşdirmə proseslərinin təkmilləşdirilməsi aşağıdakı üstünlükləri təmin edir:
- Vaxt Qənaəti. Sənədlərin operativ və düzgün tərtibatı əməliyyatların daha sürətli həyata keçirilməsinə imkan verir.
- Maliyyə Qənaəti. Düzgün sənədləşmə prosesi maliyyə itkilərinin qarşısını alır və əlavə xərclərin yaranmasına imkan vermir.
- Etibarlılıq və Təhlükəsizlik. Peşəkar xidmətlər və müasir texnologiyalar sənədlərin düzgün və təhlükəsiz tərtibatını təmin edir.
Nəticə
Azərbaycanda logistika xidmətlərinin inkişafı və sənədlərin düzgün tərtibatı əməliyyatların səmərəliliyini və sürətini artırır. Müasir texnologiyalar və peşəkar məsləhətçilər sayəsində sənədləşmə prosesləri daha rahat və effektiv həyata keçirilir. Bu isə, öz növbəsində, ölkəmizin logistika mərkəzi kimi mövqeyini gücləndirir və beynəlxalq ticarətin inkişafına töhfə verir.
